ဆစ္ဒနီျမိဳ႕ေတာ္ (အပိုင္း ၅)

ဆစ္ဒနီသူ၊ ဆစ္ဒနီသား

ဆစ္ဒနီသူ၊ ဆစ္ဒနီသားေတြဟာ Sydneysiders ဟု လူသိမ်ား ထင္ရွားပါတယ္။ သူတို႕ေတြဟာ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ လူမ်ိဳးစုေနာက္ခံေတြကတဆင့္ လာၾကပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲဲျဖစ္ျဖစ္ အမ်ားသံုးစကားကေတာ့ ခၽႊဲခၽႊဲပ်စ္ပ်စ္ေျပာရတဲ့ အဂၤလိပ္စကားပါပဲ။ အေစာပိုင္း အေျခခ်သူေတြရဲ႕ မူလေနရာျဖစ္တဲ့ အဂၤလန္အေရွ႕ပိုင္းမွာေျပာတဲ့ Cockney စကားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ေခ်းငွါးထားတာပါ။



အေဘာ္ရိဂ်င္းလူဦးေရ

အေဘာ္ရိဂ်င္းလူဦးေရဟာ ဆစ္ဒနီလူဦးေရရဲ႕ (၁) ရာခိုင္ႏွုန္းပဲရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တေန႕တျခားေတာ့ တိုးတတ္လာပါတယ္။ ဆစ္ဒနီမွာရွိၾကတဲ့ အေဘာ္ရိဂ်င္းေတြကေတာ့ သူတို႕ကို သူတို႕
Koori လို႕ေခၚၾကတယ္။ koori ဆိုတာကေတာ့ လူထဲက လူတေယာက္ လို႕ ဆိုလိုတာပါပဲ။ koori ေတြဟာ ေခတ္သစ္အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားအထိ အေျခခံ လူ႕အခြင့္အေရးေတြကို ျငင္းပယ္ျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ၁၉၆၇ တိုင္ေအာင္ မဲေပးခြင့္မရွိပါဘူး။ အဲဒီအခ်ိန္ကစျပီး သူတို႕ဟာ အခြင့္အေရးေတြ အျပည့္အ၀ ရရွိေရးအတြက္ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ၾကပါတယ္။ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတာကေတာ့ သူတို႕အမ်ားစုဟာ ဆစ္ဒနီမွာ အဆင္းရဲဆံုးျဖစ္ေနရတာပါပဲ။ အမ်ားစုကေတာ့ Redfern နဲ႕ La Perouse လို ေနရာမ်ိဳးမွာ ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ သူတို႕ရဲဲ႕အားနည္းခ်က္ကေတာ့ သူတို႕ဟာ ျပစ္မွဳ႕ေတြကို က်ဴးလြန္ၾကျခင္း၊ အရက္စြဲေနၾကျခင္းေတြပါပဲ။

ျဗိတိန္ႏွင့္ဆက္စပ္ျခင္း

ဆစ္ဒနီရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ျဗိတိသွ်ကြ်န္းငယ္ေလးက ေျပာင္းေရြ႕အေျခခ်သူေတြက ထိန္းခ်ဳပ္ထားပါတယ္။ ၁၉၄၇ မွသည္ ၁၉၈၂ အထိ ၾသစေတးလ်အစိုးရက ေစ်းေပါတဲ့ လက္မွတ္ေတြကို အခမဲ့ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေပါင္စတာလင္ ၁၀ (ၾသစေတးလ်ေဒၚလာ ၁၆) ေပ့ါ။ ၁၉၅၀ ေလာက္က ယင္းေငြေၾကးက စက္ဘီးတစီးေလာက္ေတာ့ ၀ယ္နိုင္ပါတယ္။ ေျပာင္းေရြ႕အေျခခ်လာသူေတြ ၾသစေတးလ်မွာ ဘ၀သစ္ စနိုင္ဖို႕အတြက္ ရည္ရြယ္သည္ဟုဆိုပါတယ္။ ဥေရာပတိုက္သားေတြနဲ႕ အာရွအေနာက္ပိုင္းသားေတြကိုလည္း အေျခခ်ဖို႕ ဖိတ္္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ယေန႕အခ်ိန္မွာေတာ့ ဆစ္ဒနီသူ၊ ဆစ္ဒနီသား အမ်ားစုကေတာ့ ျဗိတိန္ကေန ဆင္းသက္လာသူေတြပဲ မ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆစ္ဒနီဟာ ျဗိတိန္လူငယ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာတို႕ ႏွစ္စဥ္လာေရာက္လည္ပတ္ရာ ေနရာလည္း ျဖစ္လာပါတယ္။

အေစာဆံုး တရုတ္ အေျခခ်သူမ်ား

၁၈၅၀ ေလာက္မွာ ေရႊတူးရန္အတြက္ တရုတ္လူမ်ိဳးေတြဟာ ဆစ္ဒနီမွာ အေျခခ်လာခဲ့ပါတယ္။ ယေန႕ေခတ္မွာေတာ့ တရုတ္ေတြဟာ အဆက္မပ်က္ ဆစ္ဒနီကို ေရာက္ေနၾကပါတယ္။ ဆစ္ဒနီမွာ တရုတ္ဘာသာနဲ႕ သတင္းစာကိုလည္း ထုတ္ေ၀ပါတယ္။ Dixon Street မွာ Chinatown ဆိုတာရွိျပီး Darling Harbour ရဲ႕အနီးက Chinese Garden ကေတာ့ တရုတ္ရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ျမိဳ႕ေတာ္ Guangzhou မွ ဆစ္ဒနီသူ၊ ဆစ္ဒနီသားေတြအတြက္ လက္ေဆာင္တစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

( Chinese Garden ေရွ႕မွာ စာေရးသူအမွတ္တရ )

အသစ္ေျပာင္းလာသူမ်ား

၁၉၀၁ မွာေတာ့ တရား၀င္ေျပာင္းေရြ႕အေျခခ်မွဳ႕မ်ားကို တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၇၃ မွာေတာ့ လူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒ  White Australia ေပၚလစီကို ရပ္တန္႕ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစျပီးေတာ့ ဆစ္ဒနီဟာ အသစ္ေရာက္လာသူေတြ၊ အလုပ္သမားေတြအား ခြန္အားသစ္တစ္ရပ္ကို ေပးတဲ့ေနရာတစ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္။

အေျခခ်လာသူ (၈) ေယာက္မွာ (၃) ေယာက္ကေတာ့ ဆစ္ဒနီမွာေနဖို႕ေရြြးၾကပါတယ္။ ယခုအခါမွာေတာ့ ဆစ္ဒနီဟာ လူမ်ိဳးႏြယ္စုေပါင္း (၁၈၀) ေက်ာ္နဲ႕ ဘာသာစကားေပါင္း (၁၄၀) ေက်ာ္တို႕အတြက္ အိမ္တစ္လံုးသဖြယ္ျဖစ္လာပါတယ္။ လူမ်ိဳးအုပ္စုၾကီးေတြကေတာ့ တရုတ္၊ အီတာလ်ံ၊ လဘႏြန္၊ ဂရိ၊ နယူးဇီလန္(ကီ၀ီ)၊ အိႏၵိယန္းနဲ႕ဗီယက္နမ္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ခရုိင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ လူမ်ိဳးစုၾကီးမ်ားရဲ႕ ရပ္ကြက္ၾကီးမ်ားသဖြယ္ ျဖစ္လာပါတယ္။  Leichhardt ကေတာ့ အီတလီနိုင္ငံ အငယ္စားေလးေပါ့။ Surry Hills ကေတာ့ တူရကီနဲ႕ လဘႏြန္စားေသာက္ဆိုင္မ်ားနဲ႕ ျပည့္ေနပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ေတြနဲ႕ ကေမၻာဒီယားေတြကေတာ့ Cabramatta မွာ ေနၾကပါတယ္။ ေရႊေတြကေတာ့ Blacktown ဖက္မွာ အေနမ်ားပါတယ္။

ဆစ္ဒနီဟာ ၾသစေတးလ်ရဲ႕ အျခားေသာေဒသမ်ားထက္ လူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒ ၾကီးစိုးမွဳ႕ ေလ်ာ့နည္းလာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႕ မၾကာေသးမီကေတာ့ Asylum seeker နဲ႕ Refugee ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ စကားအေျခအတင္ ေဆြးေႏြးမွဳ႕မ်ားေတာ့ ရွိေနပါတယ္။

ေမာင္ေနျခည္ (လွည္းကူးေျမ)

ဆစ္ဒနီျမိဳ႕ေတာ္ (အပိုင္း ၆) ကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ၾကပါရန္။